Pancasila Sebagai Ideologi Jalan Tengah

781

Majalah-hikmahbudhi.com Pancasila sebagai jalan tengah adalah jalan keseimbangan membangun bangsa dan negara, tidak ekstrim kiri juga tidak ekstrim kanan. Jika ideologi besar di dunia ini dikelompokkan dalam dua kutub yaitu ideologi yang berbasis pada demokrasi liberal dan ideologi yang berbasis pada sosialis komunis, maka Pancasila adalah titik temu di antara kedua ideologi besar tersebut.

Meskipun demikian, demokrasi dan sosialisme Pancasila berbeda dengan kedua ideologi tersebut. Demokrasi Pancasila menghendaki demokrasi musyawarah mufakat yang dilandasi oleh kebijaksanaan, sedangkan sosialisme Pancasila menghendaki keadilan dan kesejahteraan bersama atas semangat gotong royong, saling berbagi senasib sepenanggungan.Pasang Iklan

Pancasila sebagai jalan tengah juga mengandung makna sebagai titik keseimbangan dalam pembangunan bangsa dan negara. Hendaknya dalam pembangunan bangsa dan Negara memerlukan keseimbangan antara pembangunan yang bersifat duniawi dan surgawi atau materi (fisik) dan SDM (spiritualitas).

Pancasila tidak menghendaki pembangunan bangsa dan Negara yang semata-mata bertujuan untuk pemenuhan hawa nafsu duniawi yang bersifat fisik materi namun juga pembangunan watak kewargaan atau sumber daya manusia yang relijius, cerdas dan bijaksana.

Pancasila Jalan Pembebasan

Kemerdekaan bangsa mana pun di muka bumi ini hendak bertujuan untuk menciptakan kebahagiaan, membebaskan warga bangsanya dari cengkraman penderitaan. Demikian dengan Indonesia merdeka hendak membebaskan penderitaan seluruh rakyat Indonesia dari cengkraman kolonialisme menuju masyarakat yang bahagia yaitu masyarakat yang merdeka, bersatu, berdaulat, adil dan makmur. Oleh para pendiri bangsa, jalan pembebasan menuju kehidupan yang berbahagia itu telah ditetapkan yaitu Pancasila.

Pancasila sebagai jalan pembebasan hendak menuntun bangsa dan Negara Indonesia untuk mencapai tujuan berbangsa dan bernegara, mencapai cita-cita kemerdekaan. Menuntun seluruh bangsa Indonesia untuk terbebas dari penderitaan yang yang disebabkan oleh kemiskinan dan kebodohan.

Bahkan dengan sila Ketuhanan Yang Maha Esa, Pancasila hendak menuntun bangsa Indonesia untuk mencapai kebahagiaan lahir dan batin (duniawi dan surgawi). Namun dalam perjalanannya, Pancasila dihadapkan pada tantangan yang sangat kompleks baik itu tantangan dari dalam maupun dari luar. Terkait tantangan dari dalam, sesungguhnya Bung Karno telah mengingatkan bahwa dalam perjalanannya, Pancasila akan dihadapkan oleh bangsanya sendiri, “perjuanganku lebih mudah karena hanya mengusir penjajah, namun perjuanganmu lebih berat karena melawan bangsamu sendiri”.

Jika kita merenungkan, baik dulu, saat ini atau yang akan datang, sesungguhnya ada tiga tantangan atau hambatan yang selalu dihadapi oleh Pancasila sebagai ideologi negara yaitu yang pertama, kelompok orang yang berwatak rakus dan serakah yang hidup memberhalakan materi, mereka-mereka ini adalah para koruptor, para pelaku kolusi, dan nepotisme, serta para pengusaha hitam yang oleh Bung Karno disebut sebagai KaBir (kapitalis birokrat).

Kedua, kelompok-kelompok orang yang berwatak pembenci, intoleran, radikal yang anti keberagaman. Ketiga, kelompok-kelompok orang yang malas belajar sehingga sulit untuk membedakan antara yang berfaedah dan tidak berfaedah, yang benar dan salah sehingga mudah terhasut dan terprovokasi.

Ketiga watak di atas tidak hanya dapat merusak Negara namun dapat menghancurkan sebuah Negara jika terus dibiarkan berkembang. Maka dari itu, untuk menangkal ketiga watak tersebut, perlu dikebangkan tiga karakter Pancasila berikut ini. Pertama, karakter kesederhanaan yaitu karakter hidup yang tidak memberhalakan materi, bersahaja, memiliki rasa puas diri, senang berbagi.

Kedua, karakter cinta tanah air yaitu karakter welas asih yang diwujudkan melalui cinta kepada Tuhan Yang Maha Esa, cinta kepada alam semesta, dan cinta kepada sesama manusia. Ketiga karakter cerdas dan bijaksana yaitu kemampuan menggunakan kecerdasan secara bijaksana.

Ketiga karakter ini akan menumbuhkan budaya atau karakter malu dan takut, yaitu rasa malu dan takut untuk berbuat hal-hal yang tidak baik, yang merugikan diri sendiri dan orang lain, yang merugikan bangsa dan negara.

Oleh Bung Karno, untuk menangkal ketiga watak yang menghambat Pancasila sekaligus untuk menumbuhkan tiga karakter Pancasilais di atas, telah merumuskan Tri Sakti sebagai strategi pembudayaan Pancasila.

Pertama, Pancasila menghendaki sistem berbangsa dan bernegara (sistem berpolitik) yang berdaulat. Sistem bernegara yang mengutamakan musyawarah dalam mencapai mufakat. Dalam konteks saat ini, Pancasila sesungguhnya menghendakkan sistem bernegara yang transparan, terbuka, dan akuntabel.

Di era digital saat ini, pemerintah dituntut untuk menerapkan sistem pemerintahan yang berbasis pada sistem digital secara menyeluruh. Sistem digital yang terbuka akan mempersempit ruang bagi para koruptor dan pengusaha hitam yang merugikan Negara. Sistem digital sebagai ruang bagi pejabat publik untuk membangun keteladanan, malu pamer kemewahan di saat sebagian besar rakyat masih hidup dalam kesusahan, ruang bagi pejabat publik untuk menunjukkan keteladanan yang sederhana.

Sistem pemerintahan Pancasila menghendaki pemerintah untuk melakukan tindakan tegas terhadap Aparatur Sipil Negara (ASN) atau siapapun yang melakukan tindakan bertentangan dengan Negara. Pejabat publik dan ASN sebagai aktor utama pembudayaan Pancasila sebagai bentuk implementasi sistem bernegara yang Pancasilais.

Kedua, Pancasila menghendaki sistem ekonomi gotong royong yang berkeadilan, sistem ekonomi yang menghendaki para pengusaha besar berbagi kekuatan ekonomi dengan cara melakukan pemberdayaan terhadap pelaku usaha kecil menengah di desa-desa. Sistem ekonomi yang berkeadilan untuk mencapai kesejahteraan bersama.

Ketiga, Pancasila menghendaki sistem pendidikan nasional yang bertumpu pada akar budaya sebagai kepribadian bangsa. Sistem pendidikan tidak hanya mencetak manusia yang cerdas tapi juga manusia yang bijaksana. Kondisi hari ini, di saat penetrasi dan infiltrasi budaya asing yang semakin kuat bisa menjadi ancaman tercerabutnya akar budaya bangsa.

Pemerintah harus menetapkan kebijakan yang mengharusutamakan pembangunan budaya bangsa jika ingin menyelamatkan Pancasila sebagai ideologi Negara. Menghancurkan budaya sama dengan menghilangkan Pancasila karena Pancasila bersumber dari akar budaya.

Sebagai jalan pembebasan, Pancasila hendaknya oleh seluruh bangsa Indonesia selalu dijadikan sebagai cara pandang, cara berpikir, cara berucap dan cara bertindak. Selain itu, juga Pancasila hendaknya menjadi sumber kesadaran, sebagai sumber perenungan dan penghayatan sehingga selalu tumbuh, hidup, dan bersemi di dalam hati dan sanubari setiap anak bangsa.

Milenial dan Pancasila

Indonesia masa depan sangat ditentukan oleh watak dan karakter pemuda saat ini. Hanya pemuda yang memiliki karakter Pancasila yang akan mampu membawa burung garuda terbang tinggi yang tidak hanya mampu memayungi Indonesia tapi juga dunia. Karena itu, ketiga karakter Pancasilais di atas harus terus ditumbuhkembangkan di dalam diri setiap pemuda di Indonesia.

Mencintai budaya bangsa adalah keharusan bagi pemuda, yang tidak kalah penting adalah pemuda saat ini harus meneladani tokoh-tokoh para pendiri bangsa seperti Bung Karno, Bung Hatta, Syahrir dan yang lainnya. Beliau adalah pelopor dalam membangun gerakan kemerdekaan, maka pemuda hari ini harus menjadi pelopor dan penggerak dalam pembangunan bangsa.

Pemuda sebagai penggerak pembangunan di desa-desa untuk memberikan tetesan keadilan bagi masyarakat desa. Jika saja pemuda-pemuda bangsa saat ini memiliki karakter seperti Bung Karno, Bung Hatta, Syahrir dan yang lainnya yang rela berjuang demi bangsa dan Negara, maka bukan saja Indonesia yang akan berubah, dunia pun akan berubah. Pancasila Jaya, Indonesia Maju Adi Daya.

Selamat Hari Lahir Pancasila

Salam Pancasila

Penulis: Adi Kurniawan, M.Si (Direktur Ideologi dan Politik Perkumpulan Pembangunan Karakter dan Kebangsaan/Nation and Character Building Institute-NCBI)

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR

235 COMMENTS

  157. Can I just say what a comfort to uncover someone who actually understands what
    they’re talking about on the web. You certainly understand how to bring a problem to light and
    make it important. More people should check this out and understand
    this side of your story. I was surprised you are not
    more popular given that you surely possess the gift.

  159. hello!,I like your writing very a lot! percentage we communicate extra about your article
    on AOL? I require a specialist in this house to resolve my problem.
    May be that is you! Taking a look forward to peer you.

  161. Good day! This is my first comment here so I just wanted to give a quick shout out and say I really enjoy reading through your posts. Can you recommend any other blogs/websites/forums that go over the same topics? Thanks a lot!

  162. Parasını aldıktan sonrası önemli değil diyen dünya umurlarında olmayan tiplerden hiç olmadım.
    Benim için bu kesin bir şekilde her zaman önemli oldu.

    Profesyonel ilişki diye kendi arzularımı, arka
    plana mı atacağım? Tabii ki hayır! Mutlaka dikkat edilmesi gereken ilk şey, gecemizin hakkını
    vermektir.
    Arzularımız tabii ki ilk hedefimiz. Güvenilir, tiziz ve sağlıklı escort bayanlarız.
    Bu nedenle görüşme yapacak olduğumuz erkeklere dikkat ederiz.

  163. Cinsel ilişkilerimde terlemeni, biraz zorlanmanı bekliyorum.
    Karşısında escort bayan görünce iki dakika içerisinde çözülen erkekler
    ile birlikte olmayı genelde tercih etmiyorum.

    Görüşme esnasında aceleye getirip sizi hemen göndermenin çabasında olmayıp, sizinle sevgiliniz gibi görüşüyorum.
    Ve haklı olarak 2 dakika işini halledip bırakıp gidecek erkekler ile
    de görüşmek istemiyorum.
    Ne kadar bu işi para için yapıyor olsak da
    tüm bayanlar gibi bizimde hislerimiz var. Benim önceliğim yatakta doyumsuz şekilde sevişebileceğim erkekler ile düzenli olarak görüşmek.

  164. It is appropriate time to make some plans for the future and
    it’s time to be happy. I have read this post and if I could I desire to
    suggest you few interesting things or advice.
    Maybe you could write next articles referring to this article.
    I desire to read even more things about it!

  170. Bahçeşehir psikoloji olarak İstanbulun bir çok ilçesinde hizmet vermekteyiz.

    Başta beylikdüzü pedagog, avcılar psikolog, küçükçekmece psikolog olmak üzere hizmet vermeyi sürdürüyoruz.
    Psikolojik danışmanlık hizmeti almak için hemen bizimle
    iletişime geçebilirsiniz.

  171. Bahçeşehir psikoloji olarak İstanbulun bir çok ilçesinde hizmet vermekteyiz.
    Başta beylikdüzü pedagog, avcılar psikolog, küçükçekmece
    psikolog olmak üzere hizmet vermeyi sürdürüyoruz.
    Psikolojik danışmanlık hizmeti almak için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.

  172. Thanks for every one of your labor on this website. My mum really loves working on internet research and it’s easy to see why. Most of us notice all about the powerful means you produce invaluable guidance via your blog and in addition foster participation from website visitors about this idea so our own princess is really discovering a lot of things. Take pleasure in the remaining portion of the year. You are always performing a terrific job.Thanks for the suggestions you have provided here. Additionally, I believe there are many factors which will keep your auto insurance premium all the way down. One is, to think about buying cars that are inside the good list of car insurance organizations. Cars which have been expensive tend to be more at risk of being robbed. Aside from that insurance is also good value of your vehicle, so the more costly it is, then higher the actual premium you pay.

  173. Bahçeşehir psikoloji olarak İstanbulun bir çok ilçesinde hizmet vermekteyiz.
    Başta beylikdüzü pedagog, avcılar psikolog,
    küçükçekmece psikolog olmak üzere hizmet vermeyi sürdürüyoruz.

    Psikolojik danışmanlık hizmeti almak için hemen bizimle
    iletişime geçebilirsiniz.

  178. BİZLERİ DAHA YAKINDAN TANIYINIZ
    Web tasarım Bizler 15 yıllık tecrübemiz ile siz müşterilerimizin hayal
    ettiği hedeflediği olması gerektiği yere googlede ilk sıralara yükselttik.

    Bizler gücümüzü sizlerden alıyoruz.

    MİSYONUMUZ
    Mersin web tasarım Kısa zaman içerisinde çok büyük gelişmeler gösteren internet
    teknolojisinde siz müşterilerimizle beraber çözüm odaklı çalışarak
    iş hacminize yönelik en uygun projeleri öneriyoruz.

    TESLİMAT
    Projenin teslimat süresi projenin zorluk derecesine bağlıdır.
    Belirlenen tasarım grafikerler tarafından tasarlanır size sunulur beğendiğiniz takdirde web tasarımcılarımız
    kodlamaya başlarlar proje bittiminde sizleri ofisinizde
    ziyaret ederek sunumumuzu gerçekleştirip teslimatımızı
    yaparız.

  181. Mersin Web tasarım, web sitenizin google arama motorlarında erişilebilirliğini sağlayan,güncelleyen ve ana hatları ile kişi veya kurumları, ürün,marka ve hizmetleri tanıtan grafik,yazılımsal kodlar ve metinlerin bir araya getirilerek güncelleştirilen kaliteli başarılı ve
    google tarafından sevilen profesyonel web tasarımlar geliştiriyoruz.

    Mersin web tasarım ve dijital reklamcılık sektörünün halen farkında olmayan kesimler var malesef bizlerde mersin web tasarım firması olarak insanları web tasarım ve
    web sitesi konusunda daha çok bilinçlendirmeye çalışıyoruz.

    Web tasarım nedir ? denildiğinde kısaca kişi ve kurumların dijital ortamda görünen yüzü
    veya sanal dükkan veya sanal eviniz diye biliriz mersin web tasarım sizi veya firmanızı yansıtan size özel alandır ne
    kadar profesyonel,etkileyici,mobil uyumlu ve etkileyişi kolay anlaşıla bilir
    olunursa o kadar dikkat çeker ve ilgi görürsünüz.

    Mersin web sitesi, İnternet tarayıcılarında tüm
    arama motorlarında özelliklede google’de ilk sıraya gelmek ziyaretçilerin görüntüleyebileceği özel olarak tasarlanan,hazırlanan bir tasarım olan dijital web tasarımı, HTML dilinde olup yazılım web designer
    uzmanları tarafından yapılır. Web Sitesi Tasarım Firması Olarak Geliştirdiğimiz.
    En İyi Web Tasarım Projelerimiz Güçlü Seo Alt Yapısı İle
    Googlede Hızla Yükselir. Web Tasarım Firması Arıyor İseniz Doğru
    Adrestesiniz. En İyilerini Biz Yaparız.

  184. Do you have a spam problem on this site; I also am a blogger, and I was curious about your
    situation; we have created some nice practices and we are looking to trade solutions with others, please shoot me an email if interested.

  186. Firmamız müşterilerine İstanbul ankara nakliyat hizmetini en profesyonel şekilde ekonomik fiyatlar ile
    sunmaktadır. Firmamızın profilini inceleyip uzman ekibimizin hizmetlerinden en kolay şekilde yararlanabilirsiniz.

  187. I’m really impressed with your writing skills as well as with the layout on your weblog.
    Is this a paid theme or did you modify it yourself?

    Anyway keep up the excellent quality writing, it is rare
    to see a great blog like this one today.

  188. Ankara ilinde sizlere en iyi hizmeti vermek için çabalıyoruz.
    Güvenilir ve en iyi işçiliğimizle sizlere, sayısız
    referanslarımızı sunarak ankara kanal açma hizmeti vermeye devam
    ediyoruz. Ankara tıkalı kanal açma, ankara tıkanıklık açma, ankara tıkalı tuvalet açma
    ve ankara kanal temizleme alanlarında ustalıkla sizlere
    en iyi kanal açma işçiliğini sunuyoruz.

    Evinizdeki giderlerde oluşan tıkanıklık sorunları,
    uzman kanal açma ekibimizle, kaliteli işçilik ve
    en iyi kanal açma ekipmanları ile çözülmektedir. tuvalet,
    banyo, mutfak gibi yerlerde oluşan tıkanıklık sorunları kanal açma hizmeti ile açılmaktadır.
    Mekanlarınızda oluşan bu gibi sorunları ankara içinde en profesyonel kanal açma
    ekibi ile kısa sürede çözülmektedir.

  191. It’s the best time to make some plans for the future and it’s time to be
    happy. I’ve learn this put up and if I could I desire to
    recommend you some interesting issues or suggestions. Maybe you
    could write next articles regarding this article. I desire to learn even more things about it!

  193. Ankara ilinde sizlere en iyi hizmeti vermek için çabalıyoruz.
    Güvenilir ve en iyi işçiliğimizle sizlere, sayısız
    referanslarımızı sunarak ankara kanal açma hizmeti
    vermeye devam ediyoruz. Ankara tıkalı kanal açma, ankara tıkanıklık
    açma, ankara tıkalı tuvalet açma ve ankara kanal temizleme alanlarında ustalıkla sizlere en iyi kanal
    açma işçiliğini sunuyoruz.

    Evinizdeki giderlerde oluşan tıkanıklık
    sorunları, uzman kanal açma ekibimizle, kaliteli işçilik
    ve en iyi kanal açma ekipmanları ile çözülmektedir.

    tuvalet, banyo, mutfak gibi yerlerde oluşan tıkanıklık sorunları kanal açma hizmeti ile açılmaktadır.

    Mekanlarınızda oluşan bu gibi sorunları ankara içinde en profesyonel kanal açma ekibi
    ile kısa sürede çözülmektedir.

  194. Nice weblog right here! Also your website a lot up very fast!
    What web host are you the usage of? Can I get your affiliate hyperlink on your host?
    I desire my site loaded up as quickly as yours lol

  198. It is the best time to make a few plans for the longer term and it’s time to be happy.
    I’ve learn this put up and if I may just I wish to counsel you few attention-grabbing things or advice.
    Perhaps you can write subsequent articles referring to this article.
    I desire to read even more issues about it!

  201. I have been surfing online more than 4 hours today, yet I never found
    any interesting article like yours. It is pretty worth enough for me.
    Personally, if all webmasters and bloggers made good content as you did, the net
    will be a lot more useful than ever before.

  203. KoSembol olarak sizler için bir çok clan sembollerini ücretsiz şekilde sunuyoruz.
    Bir çok şeffaf clan sembolleri, knight online clan symbol ve
    daha binlerce içerik sizler için paylaşıldı ve paylaşılmaya devam edicek.

    Ücret karşılığında bir çok web site bu hizmeti sağlarken biz tamemen ücretsiz ve en yeni en kalileti 2021 clan simgeleri
    yapıyoruz. El emeği göz nuru bu symboller
    siz değerli oyuncular için bir marka olucaktır.

    Sizlerle bir ömür boyu aile ortamında olacağımızdan hiç şüphemiz yok.

  204. Likes on Instagram can improve your brand’s engagement numbers. When you buy Instagram likes you get more engagement on your profile which means more reputation.

  208. Its like you read my thoughts! You seem to grasp a lot approximately
    this, like you wrote the guide in it or something.
    I feel that you just can do with a few p.c. to drive the message house a little bit, but other than that, this is excellent blog.
    A fantastic read. I’ll certainly be back.

  209. Bir çok firma ve kişi backlink paketleri satıyor lakin müşteri memnuniyetini ve planlı bir çalışma yapmadan sadece bas geç
    mantığını uyguluyor. Biz sizler için web sitenize özel link ağları ve sadece size özel ve web sitenizin kategorisine uygun bir backlink ağı sağlıyoruz.

    SEO ve Backlink alımlarında web sitenize uygun ve doğru
    bir link inşaatı yapılmasına dikkat etmelisiniz. Yapılan bu özenli çalışmalarda istenilen anahtar kelimenin ilk sayfalara geleceğini unutmayınız.

  214. I have been browsing on-line more than 3 hours today, yet I by no means
    discovered any fascinating article like yours. It is lovely worth sufficient for me.
    In my opinion, if all webmasters and bloggers made good content as you probably did, the
    web will probably be a lot more useful than ever before.

  217. İnsanların internetten para kazanma yolları hakkında daha fazla bilgiye ulaşmaları adına sürekli olarak araştırmalar yapan iguanabey sitesi ile sizler
    de artık boş zamanlarınızı değerlendirebilirsiniz.
    Bu sayede evinizde bilgisayarınızdan oturduğunuz yerden belirli masraflarınızı karşılayacak kadar gelir elde
    etmeniz mümkün olacaktır.

  218. backlink paketleri backlink paketleri backlink paketleri
    backlink paketleri
    backlink paketleri backlink paketleri backlink paketleri
    backlink paketleri
    backlink paketleri backlink paketleri backlink paketleri backlink
    paketleri

  219. Likes on Instagram can improve your brand’s engagement numbers. When you buy Instagram likes you get more engagement on your profile which means more reputation.

  225. I have been surfing online more than 3 hours as of late, but I never discovered any interesting article
    like yours. It is pretty value enough for me.
    In my opinion, if all webmasters and bloggers made good content material
    as you did, the web will be much more useful than ever
    before.

  231. Şirketimiz şehirler arası lojistik hizmetlerinde değerli müşterilerine ambar ve komple ürün ve yük gönderimlerini en kolay
    hale getirmek için istanbul antalya ambarı hizmetini açarak yeni teknolojik araçlarımız ile İstanbul Antalya ve bölgesine şehirler arası
    taşıma parsiyel ve komple gönderimler yapmaktadır. Firmamız
    ile iletişime geçerek adresten yüklerinizi & ürünlerinizi aldırabilir
    ve yeni adresine en kısa sürede sevk ettirebilirmisiniz

  235. Hello! I’m at work surfing around your blog from my new iphone! Just wanted to say I love reading your blog and look forward to all your posts! Keep up the excellent work!

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here